blog – haptotherapie & coaching

bloedeerlijk

https://podcasts.apple.com/nl/podcast/bloedeerlijk/id1561918864?i=1000541013293

Podcast Bloedeerlijk
Begin juli was de opname van de vijfde podcast over miskramen https://www.corbijncs.nl/Podcast-Bloedeerlijk. Ik was als ‘ervaringsdeskundige’ te gast bij Anja Corbijn. We hadden meteen fijn contact. Tijdens de voorbereiding bleek dat haar moeder ook haptotherapeut is, waarmee ik veel heb gedeeld bij nascholingen in Doorn en in Frankrijk. Daardoor van zeer nabij vertrouwd met haptotherapie, dat geeft het verhaal nog meer body. Ik ben Anja heel dankbaar voor de kans die ze me juist in deze levensfase gaf om mijn bloedeerlijke verhaal over mijn (onze) geschiedenis met miskramen te delen.

Miskraam niet langer in taboesfeer
‘Als we er niet over praten doet het geen zeer’ was destijds het idee. De ervaring leert dat elke generatie en elk mens anders omgaat met de realiteit van een of meer miskramen. Doorvragen in plaats van doodzwijgen draagt voor mij en voor velen die dit meemaken bij aan heling en acceptatie: TisZoTis.
Anja geeft een begripvolle en waarderende intro & outro en besteedt ook aandacht aan het boek dat ik schreef. Heel fijn. Vanuit haar eigen ervaring kent ze de impact van het krijgen van miskramen. Ze is niet voor niets met de podcasts gestart en stelt vragen die er toe doen. Je kunt via de podcast Bloedeerlijk ook andere aspecten die te maken hebben met miskramen beluisteren.

Openbaren
Tijdens het luisteren wist ik ineens de naam van de deskundige en empathische gynaecoloog van het ziekenhuis in Oss, dokter van der Velden. Voelt goed om dit verhaal niet alleen binnenskamers maar ook openbaar te delen. Door het publieke krijgt het persoonlijke erkenning. Deze verlies-ervaring is van grote invloed geweest op mijn persoonlijke en professionele ontwikkeling: van ‘hoofd op pootjes’ naar haptotherapeut.

Wens
Ik hoop en verwacht dat mensen die nu met een miskraam te maken hebben echt iets hebben aan het luisteren naar Bloedeerlijk. Nu krijgen 2 op de 10 wensouders te maken met een miskraam. Veel vrouwen en ook mannen dragen, zeker in de professionele setting, stilletjes zo’n pijnlijke teleurstelling. Ook studie- en loopbaankeuzes worden sterk beïnvloed door verwachting en teleurstelling en door een al dan niet vervulde kinderwens. Ik hoop en verwacht dat mensen die nu met een miskraam of ongewenste kinderloosheid te maken echt iets hebben aan het luisteren naar Bloedeerlijk.

ik voel me gehoord en gezien

Zelfliefde voorkomt hunkering naar affectieve bevestiging
Hoe meer je jezelf lief hebt en liefde durft te ontvangen, hoe minder je afhankelijk bent van goedkeuring van familie, vrienden, bazen, collega’s en anderen. Elk mens wil gehoord en gezien worden in haar pure eigenheid.
Dit komt voort uit het oeroude verlangen om erbij te horen en zinvol bij te dragen aan de samenleving. Als deze behoeften worden vervuld geeft dat een goed gevoel. En als dat vaker gebeurt draagt het bij aan je zelfvertrouwen.
Je voelt je gekend en geborgen, alleen & samen.

Veilig verbonden
Als je als kind op een liefdevolle wijze wordt aangeraakt en geknuffeld, wordt de basis gelegd voor veilige verbinding. Door aanraking kom je direct in contact met je gevoelsleven. Je kunt je daardoor bewogen of geraakt voelen. Affectieve bevestiging blijkt een groot goed. De woordloze bevestiging waarin je kunt voelen dat je jezelf niet hoeft te verbeteren om goed genoeg te zijn. Deze bevestiging ervaar je vooral door liefdevol tactiel contact. Psychiater Anna Terruwe heeft met haar bevestigingstheorie een wetenschappelijke onderbouwing hiervoor gegeven. Een belangrijk citaat van haar is:

In de bevestiging mag de ander helemaal zijn zoals zij is,
om te worden wie ze is maar nog niet kan zijn:
en zij mag zichzelf worden op haar eigen tijd en manier.

Eerst zelfliefde dan naastenliefde
Zelfliefde? Hoe dan? Je bent je meer en meer bewust van het automatisch en pijnlijk patroon van zelfafwijzing en stopt daar radicaal mee. Je dagelijks handelen getuigt elke dag meer van zelfliefde. Je zorgt voor gezonde grenzen, voeding, beweging, rust, balans tussen werk en prive-leven, fijne relaties en een comfortabele woonomgeving. Het hoeft niet meer en niet minder te zijn. ‘Zo is het goed en zo ben ik goed’. Ieder is zelf verantwoordelijk voor haar gevoelens, behoeften en gedrag. Hierdoor heb je ook zelf de sleutel in handen voor liefdevolle zelfzorg. Juist daardoor heb je tijd en aandacht over voor je naasten.

Als je iets of iemand anders langdurig belangrijker maakt dan jezelf,
begint het lijden.

Perfecte prestatie en presentatie.
In vrijheid samenzijn kan overgaan in ongezonde afhankelijkheid van goedkeuring. Dit leidt tot prestatiezucht. Je zadelt je omgeving op met de plicht jou goed te prijzen, te applaudisseren, enzovoort. Je vereist dat de ander positief over je denkt. Pleasen is een tweede natuur geworden. Gaat u maar voor!
In de valse hoop erkenning te krijgen voor je goeie gedrag. Als ik als redder, expert, schoonheid, met mijn bezit, mijn creativiteit, culturele belangstelling, kennis, enz… indruk maak op mijn naasten, dan houden ze van mij. Daarvoor ben je druk in actie om perfect te presteren, en je bovendien aantrekkelijk te presenteren. En om vooral niet te laten merken dat jij ook een mens van vlees en bloed bent met kwetsbaarheid en schaduwzijden. Kun jij het verschil voelen tussen

onvoorwaardelijk delen wat je van harte en vrijwillig te bieden hebt of
verplichtend en eisend pleasen, hunkerend naar erkenning?

Bewust zijn van dit verschil ervaar ik in mijn ontwikkelingsproces als een grote stap voorwaarts. Zo kan de perfectie en het pleasen afnemen en het van harte vrijgevig zijn naar jezelf en anderen toenemen.

Wanneer raak je afhankelijk van affectieve bevestiging?
Als je in de valkuil stapt van alsmaar je best doen om in the spotlight te komen. Om beter te zijn dan de ander. Deze hunkering kan voortkomen uit vroegkinderlijk affectief gemis. Elk kind heeft bevestiging nodig om te weten dat er van haar gehouden wordt en erbij hoort. Als ouders hier niet toe in staat waren bestaat de kans dat je verlangend blijft uitreiken naar erkenning van buitenaf. Een tekort aan koesterend contact laat in ons brein en lijf sporen na. Een baby die zich gedragen en geborgen weet, kraait van plezier en heeft daarvoor geen speelgoed of complimenten nodig. Onbevangen leeft het kleintje het leven zoals het komt. Ook voor volwassenen behoort aanraking bij de basisbehoeften. Het onderstreept de onderlinge relatie. Door zo’n contact voel je genegenheid en groeit je basisvertrouwen. Je voelt je gehoord en gezien.

innerlijk regie nemen

Op je innerlijke regiestoel zitten
Als volwassene kun je zelf de regie nemen voor je welzijn. Je bent niet meer afhankelijk van mama, papa of verzorgers. Nu bepaal je zelf en ben je verantwoordelijk voor de consequenties van je keuzes. Niet een beetje of af en toe, maar 100%. Gelukkig maar! Hierdoor heb je ook zelf de sleutel in handen om te handelen naar eigen goeddunken. Bovendien voorkom je slachtoffergedrag als je je lusten en lasten zelf draagt. Je kunt feitelijk slachtoffer zijn van allerlei narigheid. Echter… slachtoffergedrag kun je beter zien te voorkomen. Daar heeft niemand baat bij. Door zelf innerlijk regie te nemen blijf je trouw aan jezelf, ben je vrij & in verbinding met anderen.

Je eigen lot dragen
Andervrouws-ellende is precies wat het is. De ellende van een ander.
Verlies, ziekte, misbruik, verslaving, depressie, verwaarlozing, geweld,….
Het is aan de orde van de dag. Door met de ellende van anderen nauw in contact te komen kun je flink van slag raken. Tenminste dat ben ik wel als ik geconfronteerd word met ‘grote verhalen of gebeurtenissen’.
Dat raakt me en ik heb dan tijd nodig om te laten bezinken wat ik heb gehoord of ervaren. Hoe vervelend ook, het is niet mijn taak om:

de ander te redden of ongevraagd te adviseren
bemoeizuchtig te zorgen voor oplossing van haar probleem
de ander zielig te vinden en medelijden te hebben
de situatie van de ander te bagatelliseren of te dramatiseren
in te vullen wat de ander denkt, voelt of nodig heeft
met eigen ogenschijnlijk vergelijkbare verhalen aan te komen
eigen eisen en waarden ook de ander op te leggen
me druk te maken over andervrouws-problemen i.p.v. eigen problemen
en zeker niet om beslissingen voor de ander te nemen.

Ik ben groot en jij bent klein
Veel mensen nemen vaak ongemerkt verantwoordelijk over. Je maakt de ander afhankelijk en de ander gaat zich schuldig voelen door al jouw ijver en daadkracht. Bijna vanuit het idee ‘ik ben groot en jij bent klein’.
Soms schuilt daar de valse hoop in op wederkerigheid. ‘Als ik nu goed voor jou zorg vind je me vast aardig en zorg je later vast voor mij’. Door ongevraagd te redden ontneem je de ander de kans om eigen problemen op te lossen.
En om het eigen natuurlijk groeiproces met vallen en opstaan door te maken en in eigen maat en op eigen tijd tot bloei te komen.
_{In noodsituaties of voor kinderen gelden andere regels. Die laat ik hier nu buiten beschouwing.}

Hoe kunnen we elkaar wèl van dienst zijn?
Je bent natuurlijk vrij om mijn ongevraagd advies ter harte te nemen!
Onderstaande leer ik nog elke dag met vallen en opstaan.
Door een ‘liefdevolle getuige’ te zijn voelt de ander zich gehoord en gezien. Door…

beschikbaar te zijn met een open hart en een open mind
gevoeligheid te ontwikkelen voor de noden van de ander
actief te vragen waar behoefte aan bestaat
de ander ongedeelde aandacht te geven en te luisteren
vragen te stellen en door te vragen
begrip te hebben voor de ander(en) en voor de situatie
eerlijk ja of nee te zeggen op concrete verzoeken
waar te maken wat je hebt beloofd.

In verschillende wereldwijde religies geldt de gulden regel:
‘wat gij niet wilt dat u geschiedt, doet dat ook een ander niet’.
Hiermee leer je in positieve zin rekening te houden met elkaar.
De zogenoemde platina-regel gaat nog een slag verder en luidt:

“behandel anderen zoals zij willen dat jij hen behandelt”

Vrij in verbinding
Door de platina-regel toe te passen beschikt ieder over autonomie om eigen wensen te vervullen en problemen op te lossen. Daarmee wordt beider vertrouwen in eigen kunnen verstevigd. Bovendien is er sprake van evenwaardig contact. Er komt geen ruis in de relatie door onuitgesproken verwachtingen. De verwachting bepaalt immers de teleurstelling. Door prioriteit te geven aan de zorg voor je eigen gevoelens en behoeften heb je echt iets over voor een ander. Extern bevestiging zoeken kan dan achterwege blijven. Je komt zelfbewust op voor je eigen behoeften met ruimte voor vrijheid in verbinding.

_{Inspiratiebronnen: Haptonomisch contact september 2021: filosofie van het gevoel Wim Laumans en het boek Red mij niet van Sanne van Arnhem en wat je vindt mag je houden van Jan van Koert} _{en de podcast over andermans problemen van Jeanet Bathoorn}

vrouwen die te veel geven

M/V rolverdeling
Dit blog schrijf ik in de traditionele M/V vorm op basis van de man/vrouw verhoudingen waarmee ikzelf (geboren in 1954) in de vijftiger jaren ben opgegroeid. Het patriarchaat en de roomse dominantie vierden toen ik op de lagere school zat nog hoogtij en mannen hadden vanzelfsprekende voorrechten. ‘Het recht van de vrouw is het aanrecht’ werd schamper gegrijnsd. Het is niet te geloven hoeveel in korte tijd veranderd is in de M/V-rolverdeling. M/V lijkt overigens min of meer te vervallen. Afijn, het is aan jou om de M de V of een andere letter daar te plaatsen waar het in je eigen situatie het best past.

Binnenshuis en buitenshuis eerlijk delen
Wie kent dit nog?
– Binnenshuis zat vader aan het hoofd van de tafel, had het hoogste woord, zat in de grootste fauteuil, kreeg natje en droogje. Zijn overhemden hingen gestreken en wel schoon in de kast en zijn sokken en ondergoed lagen klaar.
– Buitenshuis was de man de voorzitter, de bedrijfsleider, de chef, de voorman of de directeur. Kortom, degene die de lakens uitdeelt in plaats van opvouwt. Tot 1919 hadden alleen mannen kiesrecht! Bovendien liepen vrouwen kwetsuren op door aanranding, overspel, porno, verkrachting en seksistische grappen. In vele, niet eens zo verre, landen is de verhouding zelfs nu nog dramatisch scheef en worden vrouwen stelselmatig misbruikt en onderdrukt. Kijk maar naar de laatste ontwikkeling in Afghanistan waar de klok rampzalig is teruggedraaid.

Emancipatie
Er is veel ten goede geëmancipeerd. Toch kom ik vandaag de dag nog geregeld mannen tegen die hun privileges liever niet inleveren. Van veel vrouwen krijgen deze heren de ruimte. Voor de lieve vrede of omdat ze graag binnenhuis de controle houden. Hier heb ik zelf ook ruimhartig, beter gezegd bobo-angstig, aan bijgedragen. Als vrouw moest je flink je best doen om gehoord te worden, serieus genomen te worden, niet verbeterd of gekleineerd te worden, wel te mogen studeren, je te laten gelden, enzovoort. Je moest ook mooi en aantrekkelijk zijn en tegelijk niet al te mooi want dat was weer te hoerig. Pfff…

Vrouwenbeweging
In de 70-tiger jaren was ik in Oost-Brabant een actieve Rooie Vrouw. Ik was getrouwd een zeer geëmancipeerde man die me juist aanmoedigde om tweede kans te studeren. Volgende partners, beide oudste zonen, namen voor henzelf voor hen vanzelfsprekend veel ruimte in. Wie last heeft moet handelen is mijn devies. Dus is het aan mij en aan ieder die last heeft van een disbalans tussen geven en ontvangen, om hier zelf verandering in aan te brengen. Ik noem dat de liefdesstrijd. De kunst om met open hart en open mind te zeggen wat je te zeggen hebt en in afstemming te nemen wat je nodig hebt.

Radicale zelfzorg
Door eerst tegemoet te komen aan de behoeften van de ander en dan pas voor jezelf te zorgen geef je invloed en ruimte weg. Dit gaat ten koste van jezelf en van de liefdesband. In mijn praktijk zijn het vooral de vrouwen die tot de bodem gaan, zelfhulpboeken lezen, mediteren en zich mindful drie slagen in de rondte werken om werk, gezin, sociale leven en zichzelf draaiende te houden. Deze neiging om persoonlijke ontwikkeling serieus te nemen lijkt een vrouwenzaak. Ook het werk binnenshuis en buitenshuis eerlijk delen blijkt nog lang geen vanzelfsprekendheid. Dat is niet erg als beide partners de verdeling zoals die is van harte onderschrijven. Het is wel een probleem als de vrouw te veel geeft en de man te veel neemt. Totdat de maat vol is. Echtscheidingen zijn aan de orde van de dag. Gaat het in de nieuwe relatie zoveel beter?

Vertrouwen op je wijze lijf
De kunst is te vertrouwen op je innerlijk gevoel. Je lijf is een betrouwbaar kompas. Dit vraagt stille tijd voor jou alleen om innerlijke signalen uit te luisteren en deze met gezond verstand te vertalen naar gedrag dat je echt goed doet. Je hoeft je niet langer te laten onderbreken, jouw waarheid is net zo waar als de zijne, je verdient steun en een luisterend oor en vanzelfsprekend een respectvolle benadering. Misschien ben je iemand met een groot vertrouwen in anderen en geloof je mooie beloftes die lang niet altijd worden waargemaakt. Je hield zoveel rekening met de ander dat je jezelf bent kwijtgeraakt. Hoog tijd om alle aandacht op jezelf te richten. Je eigen behoeften op de eerste plaats te zetten.

Glasheldere communicatie
Je hebt gezond wantrouwen nodig om te voorkomen dat anderen misbruik maken van jouw genereuze houding. Mannen zijn niet gewend hun privileges op te geven en vrouwen zijn niet gewend om zelf de regie in handen te nemen.
De ‘gebruiksaanwijzing’ van boos kregen vrouwen onvoldoende mee. Meisjes leerden vooral hun zachte, meegaande en lieve kant te ontwikkelen. Evenwaardigheid vraagt affectieve communicatie om:
– je niet langer te laten vernederen, misbruiken of afpoeieren
– ruimte en aandacht in jouw maat te krijgen, te ontvangen of te nemen
– gelijk loon voor gelijk werk te ontvangen en om
– zonder goedkeuring van de ander en wel in afstemming keuzes te maken.
Dit is gedrag onder het motto: liever de ander dan mezelf verliezen.
Ik steun graag vrouwen die assertief optreden. Sinds ik dit zelf liefdevol durf voel ik me stukken vrijer, blijer en vanzelfsprekend even waardig. Radicale zelfzorg blijkt geen luxe, maar een natuurlijke manier om te komen tot vrijheid in verbinding.

_{Inspiratie: ‘Mannen ik haat ze’ van Paulien Harmange en ‘Ongetemd leven’ van Glennon Doyle.}

gevoelswaarneming

Leonardo de Vinci ca. 1490.
De mens als middelpunt van het heelal. Symbool van humanisme.

Hoe sensibel ben jij naar je binnenwereld?
Sensibiliteit helpt mensen om veranderingen in hun binnenwereld op te merken. Dit doe je vanuit het autonome zenuwstelsel de hele dag vliegensvlug en ongemerkt via het oeroude instinct en intuïtie. Je voelt ‘onraad aan je water’ of je krijgt een onbestemd onderbuikgevoel. Dit basale onbewuste weten helpt ons -net als dieren – om te overleven. Een mens reageert hierdoor razendsnel op veranderingen. We kunnen hierdoor onszelf en vaak ook anderen acuut beschermen. Van onbewuste waarneming met behulp van de hapsis, de oertast, worden we vervolgens verstandelijk bewust. We gaan later -dat wat we hebben opgemerkt- duiden, interpreteren en analyseren. De gevoelswaarneming krijgt daardoor ook een rationele betekenis.

Gevoelsvermogen kun je verfijnen
Bij haptonomie staat waarneming via de tastzin – je gevoelsvermogen – centraal. Via sensoren en receptoren, zogenoemde interoceptie, spreekt ons lijf boekdelen. Lichaamssignalen komen als helpers op je pad. Je kunt je eigen gevoelsmatige sensitiviteit ontwikkelen door geregeld bij jezelf op bezoek te gaan met de vraag: Hoe is het nu met mij? Door je bewust open te stellen voor dat wat zich aandient in je binnenwereld, raak je steeds vertrouwder met jezelf.
Hoe vertrouwder je raakt met deze innerlijke waarneming hoe duidelijker je keuzes maakt en hoe meer zelfvertrouwen je ervaart. Dan komt er ruimte voor souplesse, gratie en levendige presentie. Ofwel, het is goed te merken dat je lekker in je vel zit.

Wat kun je zoal in je binnenste gewaarzijn?
Je kunt lijfelijk inwendig aftasten en waarnemen. Je neemt wat lijfelijk waar is. Je wordt door aandacht te besteden aan je innerlijk steeds gevoeliger voor al wat er in je binnenste opvalt, beweegt of stroomt.
Zoals:
a. je houding, beweging en motoriek: stram of soepel.
– ik zet mijn schouders eronder
– ik houd mijn poot stijf
– ik beweeg me vrij in de ruimte
b. je organen en ingewanden, de inwendige gevoelsbeleving. Bijvoorbeeld honger, dorst, slaap, lichaamstemperatuur en hartslag.
– ik heb de buik er van vol
– het ligt me zwaar op de maag
– het gaat me aan het hart
a en b vormen samen de integrale lichaamsbeleving.
c. je stemming en gemoed zijn mee-bepalend voor je externe presentie.
– vandaag heb ik een kort lontje
– voel me zwaar in het gemoed
– ik zie het niet meer zitten.
d. het gevoel van kompleet zijn doet een mens goed. Dit voel je overigens alleen maar in het hier en nu. Dit kan ik niet alvast voor volgende week voelen. In je binnenste werkt alles natuurlijk samen als een levend lijf. Hoe meer je van top tot teen aanwezig bent in je lijf hoe meer je je thuis voelt bij jezelf. Je voelt ‘heel de mens’ in relatie met de omringende leefwereld.

Eerst denken of eerst voelen?
Op de markt van welzijn en geluk, ofwel persoonlijke ontwikkeling komt deze vraagt geregeld terug. Vooralsnog ga ik er vanuit dat het allebei waar kan zijn. Alhoewel ik mijn lijfelijke signalen liever serieus neem dan mijn rationele verhalen. Bijvoorbeeld: ‘ik moet altijd sterk zijn’ of ‘ik word aan mijn lot overgelaten’ of ‘ik moet me altijd aanpassen’ enz. enz. Is dat waar? Voelen -als een kip zonder kop- brengt ons echt niet verder en alleen maar rationaliseren ook niet. Die onderschrijf ik graag. Je kunt jezelf via gedachten en verhalen helemaal beroerd doen voelen. Nagaan of die gedachten wel reëel zijn kan al helpen. In de haptonomie gebruiken we de term: met gevoel doorstraalde rede.

_{bron:
onder meer geinspireerd door het verslag van het haptonomie-symposium 20-10-2006 en het uitgebreide boek over haptonomie: Levenslust & Levenskunst van Frans Veldman}